«بانوی مهر»؛ مجموعه‌ای در خدمت زنان خودسرپرست و سرپرست خانوار

شهرداری‌ها در سال‌های اخیر فارغ از نهادی خدماتی نقش بسزایی در عرصه‌های فرهنگی – اجتماعی داشته‌اند و می‌توان از آنها به عنوان یکی از مهمترین نهادها در توانمندسازی زنان بخصوص زنان سرپرست خانوار نیز نام برد.

رویکردهای اجتماعی امروز سبب شده شهرداری نهادی صرفا خدماتی نباشد و تعاریف متنوع و متعددی برای آن تعیین شود. به طوری که امروز شهروند محوری و توجه به نیازهای مختلف شهروندان نیز در برنامه ریزی های انجام یافته برای یک شهر، به طور محسوسی قابل مشاهده است.

شهرداری تبریز هم در همین راستا اقدامات مهمی انجام داده و با فراهنگسراها و مراکز فرهنگی متعدد در مناطق ۱۰ گانه سطح شهر، در راستای تحقق واقعی موضوع توانمندسازی پیشگام بوده است.

بازارچه دائمی بانوی مهر چند سال پیش به همین منظور در خیابان رسالت تبریز بازگشایی و احداث شد. مجموعه ای که از ابتدا فعالیت خود را در حوزه زنان و کارآفرینی برای آنها آغاز کرد. این بازارچه شامل ۲۰ غرفه دائمی است که در دل بوستانی سرسبز در دل تبریز فعالیت می کند.

مجموعه کارآفرینی سرپرست خانوار «بانوی مهر» برای کمک به اشتغال زنان خودسرپرست و سرپرست خانوار دایر شده و امروز بانوانی هنرمند و توانا در این مجموعه گرد هم آمده اند. زنانی که هدف خود را کسب روزی حلال برای امرار معاش عنوان می کنند و با عزمی راسخ می‌خواهند چرخ اقتصاد خانواده را به حرکت در آورند.

خانم (ز) ۴۵ ساله و مادر چهار فرزند است. شش سال پیش که همسرش فوت می‌کند، او نان آور خانه می‌شود. هر روز ۹ تا ۱۰ ساعت در غرفه اش مشغول به کار است تا از پس هزینه‌های دو فرزند دانشجو و دو محصل خود برآید.

او می‌گوید: پس از فوت همسرم برای فرزندانم هم پدر بودم و هم مادر. حالا پنج سالی می‌شود که عضوی از مجموعه بانوی مهر هستم.

او که به همراه زنی دیگر یک غرفه را به طور شراکتی اداره می‌کنند، می‌گوید: من بافتنی می‌بافم و لباس می‌فروشم. همکارم هم قالی‌بافی می‌کند و البته برای علاقمندان آموزش قالیبافی هم می‌دهد.

وقتی از او می‌پرسم آیا درآمدش از اینجا کفاف هزینه‌های زندگی را می‌دهد، کمی سکوت کرده و می‌گوید: راضی هستم. همین که شهرداری برای زنان سرپرست خانوار هم فکری کرده و تسهیلاتی داده است، خدا را شکر.

البته این ویروس کرونا بدجنس روی کسب و کار خانم «ز» هم بی تاثیر نبوده و آثار بی رحمانه خود را بر جای گذاشته است تا سه ماه هیچ فروشی نداشته باشد.

آن طور که راهنمای حاضر در مجموعه توضیح می‌دهد هر بانوی حائز شرایطی می‌تواند درخواست خود را ارائه کند. پیش از این برای واگذاری غرفه از دو نهاد کمیته امداد و بهزیستی استعلام می‌شد ولی حالا فقط از بهزیستی.

تنوع غرفه ها، آثار و اقلام فروشی هم بسیار زیاد است. از صنایع دستی گرفته تا پوشاک. غرفه‌های نقاشی و منبت و میناکاری، گلیم بافی، خیاطی، آشپزی، قالی بافی و… در اینجا دایر است و البته در کنار فروش آثار، بانوان هنرمند حوزه‌های تخصصی خود را برای علاقمندان آموزش هم می‌دهند.

هدف ما کسب روزی حلال است

خانم حسینی زن خوش مشرب ۴۵ ساله‌ای که با لبخندی پهن بر صورت روبرویم می‌ایستد. همان طور که با دست موهایش را زیر مقنعه مرتب می‌کند تا تارهای سپید و سیاهش زیر مقنعه پوشیده شود می‌گوید: پنج سال پیش به دلیل مشکلات و اختلاف از همسرم جدا شدم. حالا خودسرپرست هستم و با دو پسرم زندگی می‌کنم.

با اینکه از ۱۷ سال پیش خیاطی می‌کند ولی حالا از خیاطی خسته شده و فروشندگی می‌کند. به خرید و فروش علاقه دارد و با قیمت‌های پایین لباس می‌خرد و با سودی اندک در اینجا می‌فروشد.

او تعریف می‌کند: پس از جدایی از همسرم می‌خواستم در خانه خیاطی کنم ولی صاحب خانه اجازه نداد و مجبور شدم به آموزشگاه خیاطی بروم. در آنجا متوجه شدم مجموعه با عنوان بانوی مهر وجود دارد. به شهرداری منطقه رفتم و نامه نوشتم آنها هم تحقیق کردند و پس از آن، تائید شدم و حالا چند سالی است اینجا هستم.

خانم حسینی ادامه می‌دهد: از شهرداری ممنونم که از زنان خودسرپرست و کسانی که نمی‌خواهند زیر منت کسی باشند، حمایت می‌کند. هیچ وقت نمی‌توانستم از پس تامین هزینه کرایه مغازه‌ای بر آیم. فقط امیدوارم در خصوص تبلیغات و معرفی اینجا هم اقدامی انجام شود؛ به خصوص پس از بیماری کرونا هم رفت و آمد در اینجا به شدت کاهش پیدا کرده است. الان غرفه‌ها هم بیشتر خالی شده و مردم هم رغبت نمی‌کنند برای بازدید و خرید اینجا بیایند.

او می‌گوید: هدفم کسب روزی حلال است. من تلاشم را می‌کنم خداوند هم برکت می‌دهد وقتی اینجا زنان دیگر با موقعیت های مشابه را می بینیم روحیه پیدا می کنیم که ما تنها نیستیم و برای کار انگیزه بیشتری داریم.

مجموعه «بانوی مهر» برای زنان گمنام باقی مانده است

به نظر می رسد در حالی که زنان بسیاری زیر آسمان این شهر نیازمند فضایی برای کسب و کار و امرار معاش هستند ولی هنوز خیلی ها نمی دانند چنین مجموعه ای نیز وجود دارد. جایی که بتوانی با هزینه حداقلی، محصولات و تولیدات و دست سازه های خود را به عرضه گذاری.

خانم (م) ۴۸ ساله است و آشپزی می کند. هم سفارش غذا و … قبول می‌کند و هم اینجا مشتری های خود را دارد. ۱۰ سال پیش از همسرش جدا شده و حالا سرپرستی سه فرزند دختر و پسرش را بر عهده دارد.

او که فوق دیپلم علوم تربیتی دارد، می‌گوید: پنج – شش سالی هست که آشپزی می‌کنم. برای آموزش آشپزی به آموزشگاهی می‌رفتم و در آنجا مربی‌ام گفت چنین مکانی وجود دارد که برای زنان خودسرپرست خدمات ارائه می دهد.

او ادامه می دهد: درآمدم تعریفی ندارد. کرونا هم کسب و کار را به نوعی تعطیل کرد.

کارشناسان حوزه اقتصاد معتقدند زنان با آموزش و توانمندسازی می‌توانند حرف تازه و تولید اختصاصی خود را به جامعه عرضه کنند و در نبرد نابرابر جامعه نقش خود را تثبیت کنند. اقدامی که تحقق آن نیازمند فعالیت هر چه بیشتر نهادها و دستگاههای مختلف اجرایی است.

شاید مجموعه کارآفرینی «بانوی مهر» با معرفی و رونق بیشتر بتواند بستری برای کسب روزی زنانی باشد که برای اداره و ادامه زندگی منتظر هیچ دست مددی نیستند و خود قد برافراشته اند. مجموعه‌ای که با استقبال شهروندان می تواند پر رونق تر شود.